De fractie van Opsterlands Belang heeft tegen de doorstroomlocatie in voormalig Ikenhiem in Beetsterzwaag gestemd.

Toen wij ons afvroegen of onze verantwoordelijkheid betekent dat we dit voorstel moeten steunen, was het antwoord uiteindelijk na veel discussie: nee. Op basis van bovenstaande overwegingen is de fractie van Opsterlands Belang uiteindelijk tot de conclusie gekomen dat we dit voorstel niet kunnen steunen: vanwege het gebrek aan mogelijkheden om de locatie ook te gebruiken voor andere doelgroepen, vanwege onzekerheid door het nieuwe regeerakkoord, vanwege de risico’s en vanwege de daadkracht van het dorp Beetsterzwaag. Daarom zullen wij tegen dit voorstel stemmen.

Onderstaand staan deze overwegingen om tegen te stemmen uitgebreider toegelicht. Onze woordvoerder Anneke Oosterwoud heeft deze tekst ook tijdens de vergadering voorgelezen. De meerderheid van de raad stemde voor het plan, alleen de VVD en wij stemden tegen. Het college zal daarom doorgaan met het ontwikkelen van de doorstroomlocatie.

Overwegingen Opsterlands Belang

Het was een worsteling. Hoewel het raadsvoorstel alleen om een voorbereidingskrediet gaat, kijken we al vooruit naar de vervolgstappen. Immers, wanneer de voorbereiding succesvol verloopt, is er geen weg meer terug. Ik neem u mee in de voor ons doorslaggevende overwegingen, wat uitgebreider dan normaal, omdat we vinden dat deze bekend moeten zijn om ons standpunt duidelijk te maken. Als provincie voldoen wij momenteel aan onze taakstelling voor opvang, maar dit lijkt straks anders te worden. Daarom is het college ook bezig met het zoeken naar geschikte locaties, wat wij begrijpen. We zijn ons namelijk bewust van onze verantwoordelijkheid en vinden ook dat mensen die dat nodig hebben opgevangen moeten worden. Toch moeten we ons afvragen: betekent onze verantwoordelijkheid dat wij elk plan moeten steunen? In de motie die we voor de zomer hebben aangenomen, hebben we afgesproken dat de raad per plan kan beslissen of we ermee instemmen of niet. Dit is een belangrijke waarborg voor ons democratische proces en transparantie voor inwoners.

Laten we beginnen met het feit dat Beetsterzwaag als een zorgdorp wordt gezien, meerdere inwoners hebben dit ook tijdens de informatiebijeenkomst benoemd. Er zijn al diverse zorglocaties, zoals Talant en de opvang voor alleenstaande minderjarige asielzoekers. Dit verloopt tot nu toe goed. Toen kwam twee weken geleden het nieuws dat er een opvanglocatie voor 180 Oekraïners in voormalig Woodbrookers bij komt. Hoewel dit een andere gemeente betreft, ligt het praktisch tegen de deur van Beetsterzwaag. Het is een draagkrachtig dorp, maar ook sterke gemeenschappen hebben hun grenzen.

Naast draagkracht is er ook het aspect van draagvlak. We hebben veel geluiden gehoord de afgelopen maanden en hebben de indruk dat er in Beetsterzwaag geen 1 uitgesproken mening is: een deel van de inwoners staat positief tegenover het plan, een deel neutraal maar ook een deel negatief. Een belangrijke factor die volgens ons invloed heeft op het draagvlak voor dit plan is het tekort aan woningen voor onze huidige inwoners. Daarom hebben we als fractie overwogen om een deel van de appartementen beschikbaar te stellen voor andere doelgroepen, zoals starters, naast enkele voor statushouders. Helaas is dit niet mogelijk vanwege de maatschappelijke bestemming van de locatie, in plaats van een woonbestemming. Ook speelt de toezegging voor woningbouw op deze locatie voor ons mee.

Toen zagen we het nieuwsbericht van Omrop Fryslân waarin stond dat de wachttijd op een huurwoning toeneemt. In Opsterland bedraagt de gemiddelde wachttijd 36 maanden, in Smallingerland 49 maanden, Ooststellingwerf 47 maanden, en in Weststellingwerf 31 maanden. Geen enkele gemeente heeft momenteel een gemiddelde wachttijd van minder dan 12 maanden. Dit geeft ons geen vertrouwen in de effectiviteit van een locatie die bedoeld is om die doorstroming te bevorderen, vooral nu de regering heeft aangekondigd dat er een verbod komt om statushouders voorrang te geven op een woning. De financiële risico’s nemen daardoor ook toe. Na 12 maanden vervalt de normvergoeding van het Rijk als een statushouder die in de doorstroomlocatie zit nog geen woning heeft. Dit betekent dat elke extra dag dat een statushouder in de doorstroomlocatie verblijft, de gemeente geld kost. Met een vaste normvergoeding van 57,50 per dag kan dit oplopen tot meer dan 6 ton per jaar voor de 29 statushouders die aan onze gemeente gekoppeld zullen zijn.

Tot slot, is er deze maand een regeerakkoord gekomen met het strengste asielbeleid ooit. Dit brengt ook de nodige onzekerheid met zich mee en het is nog onduidelijk welke gevolgen dit verder voor ons gaat hebben, ook in relatie tot de spreidingswet.

Dus toen we nogmaals ons afvroegen of onze verantwoordelijkheid betekent dat we dit voorstel moeten steunen, was het antwoord uiteindelijk na veel discussie: nee. Op basis van bovenstaande overwegingen is de fractie van Opsterlands Belang uiteindelijk tot de conclusie gekomen dat we dit voorstel niet kunnen steunen: vanwege het gebrek aan mogelijkheden om de locatie ook te gebruiken voor andere doelgroepen, vanwege onzekerheid door het nieuwe regeerakkoord, vanwege de risico’s en vanwege de daadkracht van het dorp Beetsterzwaag. Daarom zullen wij tegen dit voorstel stemmen. Dank u wel voorzitter.